Εορτάζοντες την 31ην του μηνός Οκτωβρίου ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΣΤΑΧΥΣ, ΑΠΕΛΛΗΣ, ΑΜΠΛΙΑΣ, ΟΥΡΒΑΝΟΣ, ΝΑΡΚΙΣΣΟΣ και ΑΡΙΣΤΟΒΟΥΛΟΣ, οι Απόστολοι από τους 70. Ο ΑΓΙΟΣ ΕΠΙΜΑΧΟΣ, ο Αιγύπτιος ΜΝΗΜΗ ΑΝΩΝΥΜΟΥ ΟΜΟΛΟΓΗΤΟΥ Ο ΑΓΙΟΣ ΙΑΚΩΒΟΣ, επίσκοπος Μυγδονίας ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΣΤΕΦΑΝΟΣ, ΒΑΡΝΑΒΑΣ, ΤΡΟΦΙΜΟΣ, ΔΟΡΥΜΕΔΩΝ, ΚΟΣΜΑΣ. ΔΑΜΙΑΝΟΣ, ΣΑΒΒΑΣ, ΒΑΣΗΣ, ΑΒΡΑΜΙΟΣ "και της συνοδείας αυτών" ΤΟ ΑΓΙΟ ΠΑΙΔΙ ΟΙ ΑΓΙΕΣ ΔΩΔΕΚΑ ΚΟΡΕΣ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΣΕΛΕΥΚΟΣ & ΣΤΡΑΤΟΝΙΚΗ οι σύζυγοι. Ο ΑΓΙΟΣ ΓΟΡΔΙΑΝΟΣ Ο ΑΓΙΟΣ ΕΠΙΜΑΧΟΣ, ο Ρωμαίος ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΡΕΙΣ ΜΑΡΤΥΡΕΣ, "οι εν Μελιτινή" Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ από τη Χίο, ο Νεομάρτυρας ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΕΥΚΤΗΡΙΩΝ ΟΙ ΟΣΙΟΙ ΣΠΥΡΙΔΩΝ & ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ "οι εν τω Σπηλαίω" (Ρώσοι).

Αναλυτικά

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΣΤΑΧΥΣ, ΑΠΕΛΛΗΣ, ΑΜΠΛΙΑΣ, ΟΥΡΒΑΝΟΣ, ΝΑΡΚΙΣΣΟΣ και ΑΡΙΣΤΟΒΟΥΛΟΣ, οι Απόστολοι από τους 70.
Και οι έξι άνηκαν στους εβδομήκοντα Αποστόλους του Κυρίου. Και όλοι τους υπήρξαν "Χριστού ευωδία τω Θεώ εν τοις σωζομένοις"1. Δηλαδή ευωδιά Χριστού, ευχάριστη στο Θεό, και ευωδία μεταξύ των σωζόμενων που άκουγαν απ' αυτούς το σωτήριο μήνυμα του Ευαγγελίου. ο Στάχυς έγινε πρώτος επίσκοπος Βυζαντίου, και, αφού διάνυσε 16 χρόνια στο αποστολικό κήρυγμα, ειρηνικά αναπαύθηκε εν Κυρίω. Ο Απελλής έγινε επίσκοπος Ηράκλειας και έφερε πολλούς στη χριστιανική πίστη. Ο Αμπλίας έγινε επίσκοπος Οδυσσουπόλεως και ο Ουρβανός, επίσκοπος Μακεδονίας. Επειδή και οι δύο γκρέμιζαν τα είδωλα, θανατώθηκαν μαρτυρικά. Ο Νάρκισσος χειροτονήθηκε επίσκοπος Αθηνών. Η αλήθεια, όμως, του Ευαγγελίου, την οποία δίδασκε με ζήλο, εξήγειρε τους ειδωλολάτρες, με αποτέλεσμα να τον βασανίσουν και να παραδώσει τη ψυχή του μαρτυρικά. Ο Αριστόβουλος, και αυτός υπήρξε επίσκοπος και πέθανε ειρηνικά, κηρύττοντας μέχρι τέλους της ζωής του τον Χριστό. (Για τον Αριστόβουλο βλέπε σχετικά και την 15η Μαρτίου).
1. Β'προς Κορινθίους, Β' 15.

Απολυτίκιο. Ήχος πλ. α'. Τον συνάναρχον Λόγον.
Την κιθάραν του Πνεύματος την έξάχορδον, τήν μελωδήσασαν κόσμω τας υπέρ νουν δωρεάς, ως έκφάντορας Χριστού άνευφημήσωμεν, Στάχυν Άμπλίαν Άπελλήν συν Ναρκίσσω, Ούρβανόν, και Άριστόβουλον άμα' ως γαρ Απόστολοι θείοι, χάριν αίτούνται ταις ψυχαίς ημών.

Ο ΑΓΙΟΣ ΕΠΙΜΑΧΟΣ, ο Αιγύπτιος
Ήταν εκ πόλεως Πηλουσίου της Αιγύπτου και διέπρεψε μεταξύ των αθλητών του Χριστού τους οποίους, τόσο πολλούς και λαμπρούς, μεγάλωσε η Αίγυπτος κατά τους σκληρούς διωγμούς της Εκκλησίας. Ο Επίμαχος μοίρασε τα υπάρχοντά του στους φτωχούς και κατέφυγε αρχικά στην έρημο, όπου έκανε άσκηση στην τελειότερη πνευματική ζωή. Αλλά έπειτα, κατά την έκρηξη του διωγμού, αποφάσισε να πάει στην Αλεξάνδρεια, για να συμμετέχει από κοντά στη σκληρή και φλογερή πάλη. Και σε πρώτη φάση, ενίσχυε με τα θερμά και τολμηρά λόγια του τους μάρτυρες, την ώρα του μαρτυρίου. Γι' αυτό τον συνέλαβαν και τον φυλάκισαν. Κατόπιν του έσχισαν τις σάρκες με σιδερένια νύχια και τέλος τον θανάτωσαν με ξίφος. Το λείψανό του παρέλαβαν ευσεβείς χριστιανοί και το έθαψαν με μεγάλη ευλάβεια.

Απολυτίκιο. Ήχος α'. Της ερήμου πολίτης.
Ως γενναίος οπλίτης του Σωτήρος Επίμαχε, τω εχθρώ στερρώς συνεπλάκης, συμμαχία της πίστεως, και τούτον έτροπώσω Άθλητά, βασάνους πολυτρόπους ύποστάς, δια τούτο ως του Λόγου σε κοινωνόν, τιμώμεν άνακράζοντες· δόξα τω δεδωκότι σοι ίσχύν, δόξα τω σε στεφανώσαντι, δόξα τω ένεργούντι δια σου, πάσιν ιάματα.

ΜΝΗΜΗ ΑΝΩΝΥΜΟΥ ΟΜΟΛΟΓΗΤΟΥ
Ό Άγιος αυτός έζησε στα χρόνια του Ιουλιανού του Παραβάτη (361) και ήταν γιος ιερέα των ειδώλων. Στην πίστη του Χριστού τον έφερε κάποια ευσεβής χριστιανή Διακόνισσα, που ήταν φίλη της μητέρας του. Ο νέος αυτός στην αρχή, όταν το έμαθε ο πατέρας του, υπέστη απ' αυτόν σκληρά βασανιστήρια. Δια θαύματος όμως σώθηκε και όταν πέθανε ο Ιουλιανός ο Παραβάτης, κατόρθωσε να φέρει στη Χριστιανική πίστη και τον γέροντα πατέρα του, καθώς και πολλούς ειδωλολάτρες νέους. Αφού στη συνέχεια έζησε ανώτερη πνευματική ζωή, απεβίωσε ειρηνικά. (Το περιστατικό είναι παρμένο από την Εκκλησιαστική Ιστορία του Θεοδώρητου).

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΑΚΩΒΟΣ, επίσκοπος Μυγδονίας
Έγινε επίσκοπος Αντιοχείας της Μυγδονίας, που ονομάζεται και Νίσιβις και βρίσκεται μεταξύ των ποταμών Τίγρη και Ευφράτη. Μετείχε στη Σύνοδο της Νίκαιας και μετά τη λήξη της Συνόδου πήγε στην Κων/πολη, όπου παρέστη στην κηδεία του Πατριάρχη Μητροφάνη του Α'. Ο Ιάκωβος έγραψε και βιβλίο ψυχοφελέστατο, για το όποιο αναφέρεται και ο επίσκοπος Θεοδώρητος.

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΣΤΕΦΑΝΟΣ, ΒΑΡΝΑΒΑΣ, ΤΡΟΦΙΜΟΣ, ΔΟΡΥΜΕΔΩΝ, ΚΟΣΜΑΣ. ΔΑΜΙΑΝΟΣ, ΣΑΒΒΑΣ, ΒΑΣΗΣ, ΑΒΡΑΜΙΟΣ "και της συνοδείας αυτών"
Δεν βρίσκουμε τίποτε σχετικό με τη ζωή και το μαρτύριό τους.

ΤΟ ΑΓΙΟ ΠΑΙΔΙ
Μαρτύρησε, αφού το θανάτωσαν σπάζοντας το κεφάλι του με ογκόλιθο.

ΟΙ ΑΓΙΕΣ ΔΩΔΕΚΑ ΚΟΡΕΣ
Μαρτύρησαν, αφού τις κρέμασαν στη μέση μιας στοάς.

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΣΕΛΕΥΚΟΣ & ΣΤΡΑΤΟΝΙΚΗ, οι σύζυγοι.
Σε νεαρή ηλικία ενώθηκαν με τα δεσμά του γάμου. Ήταν γνήσιο χριστιανικό ζευγάρι, που με τόση τελειότητα παρουσιάζει ο Απόστολος Παύλος στην προς Εφεσίους Επιστολήν του. Ήταν μια ψυχή και μια καρδιά. Αλλά όταν κλήθηκαν να διαλέξουν μεταξύ της ζωής τους και της πίστης τους, δε δίστασαν ούτε στιγμή. Για να μείνουν ενωμένοι, έπρεπε να δεχτούν το θάνατο για το Ευαγγέλιο. Και έτσι έπεσαν ιερά σφάγια, για να ανατείλουν περίλαμπροι την ήμερα της ανάστασης.

Ο ΑΓΙΟΣ ΓΟΡΔΙΑΝΟΣ
Μαρτύρησε δια ξίφους. (Μάλλον πρόκειται για τον μάρτυρα Γορδιανό, που μαρτύρησε μαζί με τον Άγιο Επίμαχο, βλέπε σχετικά την 9η Μαΐου).

Ο ΑΓΙΟΣ ΕΠΙΜΑΧΟΣ, ο Ρωμαίος
Μαρτύρησε δια αποκεφαλισμού, μαζί με τον πιο πάνω Άγιο Γορδιανό, όταν τους συνέλαβε ο άρχοντας του τόπου και αυτοί ομολόγησαν με θάρρος τη χριστιανική τους πίστη. (Είναι επανάληψη μνήμης από την 9η Μαΐου).

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΡΕΙΣ ΜΑΡΤΥΡΕΣ, "οι εν Μελιτινή"
Μαρτύρησαν, αφού τους συνέτριψαν τα σκέλη.

Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ από τη Χίο, ο Νεομάρτυρας
Γεννήθηκε στις Καρυαίς της Χίου από γονείς ευσεβείς χριστιανούς, τον Πέτρο και τη Σταματού. Ανατράφηκε ορφανός χωρίς πατέρα και έγινε υπόδειγμα χρηστού και ενάρετου νέου. Σε ηλικία 20 χρονών πήγε στη Μαγνησία, όπου εργαζόταν σαν οικοδόμος. Σε κάποια στιγμή όμως, ο Νικόλαος, άγνωστο για ποιο λόγο, τρελάθηκε. Οι Τούρκοι εκμεταλλευόμενοι την κατάστασή του θέλησαν να τον εξισλαμίσουν. Τελικά όμως δεν τα κατάφεραν και οι συμπατριώτες του τον συνόδεψαν και πάλι στη Χίο. Εκεί οι Τούρκοι τον έντυσαν με τούρκικα ρούχα και τον ονόμασαν Μεχμέτ. Κάποτε τον συνάντησε ένας αρχιμανδρίτης, που ονομαζόταν Κύριλλος και πήρε το Νικόλαο στο ναό του Σωτήρος στο Παλιόκαστρο. Εκεί με τη θεία δύναμη, αποκαταστάθηκε η υγεία του και από τότε ζούσε αυστηρή χριστιανική ζωή. Για τη ζωή του αυτή συνελήφθη από τους Τούρκους, φυλακίστηκε και βασανίστηκε με τον πιο βάρβαρο τρόπο. Επειδή όμως επέδειξε ακεραιότητα στην πίστη του, οι δήμιοι του έκοψαν σιγά-σιγά (δηλαδή περισσότερο μαρτυρικά) το κεφάλι στις 31 Οκτωβρίου 1754, στη θέση Βουνάκι της Χίου και ώρα έκτη. Το λείψανο του αγίου ρίχτηκε από τους δήμιους στη θάλασσα.

Απολυτίκιο. Ήχος δ'. Ταχύ προκατάλαβε.
Της Χίου αγλάισμα, και Αθλητών μιμητής, εδείχθης Νικόλαε, όμολογήσας Χριστόν, τυράννων ενώπιον όθεν των σων αιμάτων, οι κρουνοί Αθλοφόρε, δρόσος ώφθησαν θεία, τη Χριστού Εκκλησία, εντεύθεν πανευχαρίστως, μέλπει τους άθλους σου.

ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΕΥΚΤΗΡΙΩΝ
Πρόκειται μάλλον για εγκαίνια ναού, κατά τον Πατμιακό Κώδικα.

ΟΙ ΟΣΙΟΙ ΣΠΥΡΙΔΩΝ & ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ, "οι εν τω Σπηλαίω" (Ρώσοι).
 https://www.pigizois.gr/index2.htm