Άγιος Δημήτριος ο Μοναχός από τη Σαμαρίνα της Πίνδου - Άγιος Μύρων - Άγιοι Παύλος και Ιουλιανή και οι μαζί μ' αυτούς μαρτυρήσαντες Στρατόνικος, Κοδράτος και Ακάκιος οι δήμιοι - Άγιοι Στράτων, Φίλιππος, Ευτυχιανός και Κυπριανός
Βιογραφία
Στύλος και εδραίωμα των σκλαβωμένων Ελλήνων ο μοναχός Δημήτριος, γεννήθηκε στη Σαμαρίνα της Πίνδου στα τέλη του 18ου μ.Χ. αιώνα. Έγινε μοναχός στο μοναστήρι της Πατρίδας του, όπου με προσευχή και νηστεία εξάγνισε το σώμα και την ψυχή του. Μετά την κατάπνιξη, από τον Αλή Πασά το 1808, της επανάστασης που υποκίνησε ο παπα Ευθύμιος Βλαχάβας, ο Δημήτριος βγήκε από το μοναστήρι του και γύριζε τα χωριά κηρύττοντας τον λόγο του Θεού και διδάσκοντας υπομονή στις θλίψεις. Μετά από συκοφαντία τον συνέλαβε ο Αλή Πασάς και τον φυλάκισε. Κατόπιν διέταξε τον άγριο βασανισμό του. Έτσι οι δήμιοι με καλαμένιες ακίδες τρύπησαν τους βραχίονες του και έπειτα τις έμπηξαν στα νύχια των χεριών και των ποδιών του. Στη συνέχεια έσφιξαν το κεφάλι του σε μέγγενη και κατόπιν αφού τον κρέμασαν ανάποδα τον έκαιγαν από κάτω με φωτιά. Βλέποντας κάποιος Τούρκος την γενναιότητα του Δημητρίου, πίστεψε στον Χριστό και έπειτα μαρτύρησε. Ύστερα ο Αλή Πασάς έκτισε τον Δημήτριο μέσα σ' έναν τοίχο, αφήνοντας μόνο το κεφάλι του απ' έξω για να παρατείνει το μαρτύριο. Ο Μάρτυρας άντεξε έτσι 10 ημέρες. Τελικά παρέδωσε το πνεύμα του στον Θεό, το έτος 1808. Το μαρτύριο του συνέγραψε ο πρόξενος της Γαλλίας στα Ιωάννινα Ε. Pouqueville.
(Το μαρτύριο του οσιομάρτυρα Δημητρίου, αντέγραψε κατόπιν ο μοναχός Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης. Να σημειώσουμε εδώ, ότι ο Δουκάκης και ο Άγιος Νικόδημος στους Συναξαριστές τους καθώς και ο Σ. Ευστρατιάδης στο Αγιολόγιο του δεν αναφέρουν τη μνήμη του νεομάρτυρα αυτού. Στην τοπική αγιολογία της Ιεράς Μητροπόλεως Γρεβενών, ένα Ημερολόγιο της Εκκλησίας της Ελλάδος (1963), σελ. 306, αναφέρει τη μνήμη του Αγίου την 18η Αυγούστου. Το Μέγα Ευχολόγιο όμως, καθώς και ο Otto Meinardus, αναφέρουν τη μνήμη του την 17η Αυγούστου).
Άγιος Μύρων
Βιογραφία
Τὶ μοι κεφαλῆς ἡ τομή, Μύρων λέγει.
Πρὸς τὸ στέφειν μέλλον με πάντιμον στέφος;
Ἑβδομάτῃ δεκάτῃ Μύρωνα τάμε ξίφος ὀξύ.
Ο Άγιος Μύρων μαρτύρησε όταν αυτοκράτωρ ήταν ο Δέκιος, το 250 μ.Χ. Καταγόμενος από πλούσια οικογένεια, θα μπορούσε να ζήσει άνετα, με όλα τα επίγεια αγαθά που θα επιθυμούσε. Όμως η μεγάλη του αγάπη προς το Χριστό, έκανε το Μύρωνα να χειροτονηθεί Ιερέας. Αφιερώθηκε, λοιπόν, ολοκληρωτικά στο ποιμαντικό του καθήκον και δίδασκε, νουθετούσε και βοηθούσε το κάθε ένα μέλος του ποιμνίου του. Μεριμνούσε καθημερινά για τους φτωχούς, τις χήρες και τα ορφανά. Κάποτε, ο έπαρχος Αχαΐας Αντίπατρος πήγε στον τόπο όπου λειτουργούσε ο Μύρων και συνέλαβε πολλούς χριστιανούς. Για να εκβιάσει λοιπόν το Μύρωνα, να αλλαξοπιστήσει, έφερε μπροστά του το ποίμνιο του και του είπε ότι, αν αυτός αρνηθεί το Χριστό, θα τους αφήσει όλους ελεύθερους. Ο Μύρων μειδίασε και απάντησε: «Αν ήταν για τη σωτηρία των πνευματικών μου παιδιών, πρόθυμα θα έδινα τη ζωή μου. Τώρα όμως δεν πρόκειται γι' αυτό. Ας δώσουν λοιπόν οι ίδιοι απάντηση». Τότε όλοι μαζί φώναξαν: «Όχι. Μια ανθρώπινη ψυχή είναι ασύγκριτα πολυτιμότερη από μύρια σώματα και από τον κόσμο όλο. Ποιος λοιπόν από μας θέλει να δεχθεί, ώστε να χάσει την ψυχή του ο πνευματικός μας πατέρας, για να ζήσουν λίγο περισσότερο στον πρόσκαιρο αυτό κόσμο οι δικές μας σάρκες;». Ο έπαρχος, εξοργισμένος από την απάντηση, αφού βασάνισε με φρικτό τρόπο το Μύρωνα, τελικά τον αποκεφάλισε.
Άγιοι Παύλος και Ιουλιανή και οι μαζί μ' αυτούς μαρτυρήσαντες Στρατόνικος, Κοδράτος και Ακάκιος οι δήμιοι
Βιογραφία
Ἰουλιανή, Παῦλος, ἀδελφοὶ φύσει,
Ὤφθησαν ὄντες καὶ ἀδελφοὶ τῷ ξίφει.
Ο Άγιος Παύλος και η Αγία Ιουλιανή ήταν αδέλφια μεταξύ τους, και έζησαν στα χρόνια του αυτοκράτορα Αυρηλιανού (270 - 275 μ.Χ.). Οι γονείς των τους ανέθρεψαν με όλη τη ζωή της χριστιανικής πίστης, ικανούς δηλαδή όχι μόνο για να πιστεύουν και να στολίζονται από τη χρηστότητα της ζωής, αλλά και για να φέρουν επ' ώμου το σταυρό τους, και να είναι έτοιμοι και πρόθυμοι για όλες τις θυσίες της κατά Χριστόν αυταπάρνησης.
Και όταν ο πατέρας και η μητέρα τους έφυγαν απ' αυτή τη ζωή, ο Παύλος και η Ιουλιανή έμειναν στο θεοχάρακτο δρόμο τους. Ο Παύλος διέπρεπε μεταξύ των νέων, στους όποιους πολλές φορές γινόταν δάσκαλος με τις φωτεινές γνώσεις του και με την καθαρή ζωή του. Το ίδιο βέβαια και η Ιουλιανή μεταξύ των νεαρών κοριτσιών. Έτσι, αδελφός και αδελφή έγιναν από τα λαμπρότερα σεμνώματα της χριστιανικής Εκκλησίας στην Πτολεμαΐδα. Αυτό όμως, προκάλεσε το μίσος των ειδωλολατρών και κατήγγειλαν τα δύο αδέλφια στον αυτοκράτορα Αυρηλιανό, όταν κάποτε αυτός πέρασε από την πόλη τους.
Ο Αυρηλιανός, μη μπορώντας και αυτός να κλονίσει την πίστη τους, διέταξε να βασανιστούν σκληρά. Και ενώ οι δήμιοι, Στρατόνικος, Κοδράτος και Ακάκιος, τους βασάνιζαν, θαύμασαν την ψυχική τους ανδρεία, ομολόγησαν τον Χριστό και αποκεφαλίστηκαν επί τόπου. Τέλος, οι νέοι δήμιοι, αφού έκαψαν τις σάρκες τους με αναμμένες λαμπάδες και είδαν ότι και πάλι τα δύο αδέλφια έμεναν αμετακίνητα στην πίστη τους, τους αποκεφάλισαν.
Άγιοι Στράτων, Φίλιππος, Ευτυχιανός και Κυπριανός
Βιογραφία
Eις τον Στράτωνα.
Ἔθεντὸ με βδέλυγμα, φησὶν ὁ Στράτων,
Ἄνδρες βδελυκτοί, καὶ πυρὶ κτείνουσί με.
Eις τον Φίλιππον.
Φιλῶν Θεόν, Φίλιππε, καὶ ψυχῆς πλέον
Κατακριθεὶς πῦρ, οὐ φιλόψυχος γίνῃ.
Eις τον Eυτυχιανόν.
Εὐτυχιανὸς εἰς κάμινον ἡμμένην,
Ὡς ἵππος εἰς πεδίον ἦν, τὸ τοῦ λόγου.
Eις τον Kυπριανόν.
Πῦρ Κυπριανὸς καρτερήσας καμίνου
Ἐξώτερον πῦρ, ὃ Γραφὴ λέγει, φύγε.
Οι Άγιοι αυτοί ήταν κάτοικοι της Νικομήδειας και καθημερινά πήγαιναν στο αμφιθέατρο και συστηματικά δίδασκαν και κατηχούσαν ειδωλολάτρες. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα, πολλοί ειδωλολάτρες να πιστέψουν στον Χριστό και το αμφιθέατρο σχεδόν άδειασε από θεατές άπρεπων θεαμάτων. Ο άρχοντας της Νικομήδειας παρατήρησε την αραίωση των θεατών, έμαθε την αιτία και διέταξε την άμεση σύλληψη των τεσσάρων Αγίων. Αυτοί δεν δίστασαν και μπροστά του να ομολογήσουν τον Χριστό και τα έργα που επιτελούσαν για την αγάπη Του. Εξοργισμένος ο άρχοντας διέταξε και τους βασάνισαν σκληρά. Κατόπιν τους έριξαν ζωντανούς στη φωτιά και έτσι ένδοξα έλαβαν όλοι το στεφάνι του μαρτυρίου.
