Ποιες τροφές προστατεύουν από τον καρκίνο Σύμφωνα με υπολογισμούς του διεθνούς ινστιτούτου κατά του καρκίνου (NCI) 1 στους 3 θανάτους που προκαλούνται από καρκίνο είναι άμεσα συσχετιζόμενοι με τη διατροφή.Η σημασία της διατροφής στην πρόληψη του καρκίνου

Οι υγιεινοδιαιτητικές οδηγίες για την πρόληψη του καρκίνου

Η φυσική δραστηριότητα και οι υγιεινές διατροφικές επιλογές αποτελούν προστατευτική ασπίδα κατά του καρκίνου.

Οι υγιεινοδιαιτητικές οδηγίες της αμερικάνικης αντικαρκινικής εταιρείας για την πρόληψη του καρκίνου: Τι πρέπει να γνωρίζει ο έλληνας καταναλωτής

Η φυσική δραστηριότητα και οι υγιεινές διατροφικές επιλογές αποτελούν προστατευτική ασπίδα κατά του καρκίνου: Οι νέες διατροφικές οδηγίες της Αμερικάνικης Αντικαρκινικής Εταιρείας (AΑΕ), για την πρόληψη της νόσου.

Στις Η.Π.Α. ετησίως καταγράφονται 500.000 θάνατοι από καρκίνο. Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Αντικαρκινική Εταιρεία (AΑΕ), το ένα τρίτο από αυτούς συνδέονται με τις διατροφικές συνήθειες και τη φυσική δραστηριότητα, παράγοντες που μπορεί να τροποποιηθούν.

Η πιο ενδιαφέρουσα πτυχή της τελευταίων ερευνητικών μελετών έγκειται στο ότι διαπιστώνουν πως παρότι ο καρκίνος οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε κληρονομούμενες μεταλλάξεις, δηλαδή αλλαγές στο DNA, οι μεγαλύτεροι παράγοντες κινδύνου, όπως η φυσική δραστηριότητα, η διατροφή και το κάπνισμα, φαίνεται να μην είναι κληρονομήσιμοι.

Στα τέλη του 2006 και λίγο πριν αρχίσει στην Ελλάδα η προσωρινή «αναστάτωση» με τη φραπελιά, η Αμερικάνικη Αντικαρκινική εταιρεία (AΑΕ) δημοσίευσε τις τελευταίες υγιεινοδιαιτητικές οδηγίες για την πρόληψη του καρκίνου.

Συστάσεις για αλλαγές σε επίπεδο ατομικής συμπεριφοράς:

Διατηρήστε φυσιολογικό βάρος καθ΄ όλη τη διάρκεια της ζωής σας. Πιο συγκεκριμένα:

Υιοθετήστε ένα τρόπο ζωής που να περιλαμβάνει αυξημένη φυσική δραστηριότητα, δηλαδή:

Εφαρμόστε υγιεινή δίαιτα με έμφαση στην κατανάλωση τροφίμων φυτικής προέλευσης:

• Να επιλέγετε στερεά και υγρά τρόφιμα σε ποσότητες που βοηθούν στην επίτευξη και διατήρηση του φυσιολογικού βάρους
• Να τρώτε καθημερινά 5 τουλάχιστον ισοδύναμα από ποικιλία φρούτων και λαχανικών. Για περισσότερες λεπτομέρειες ρωτήστε το διαιτολόγο που σας παρακολουθεί.
• Να επιλέγετε δημητριακά ολικής αλέσεως
• Να περιορίσετε την κατανάλωση επεξεργασμένων και κόκκινων κρεάτων

Σε περίπτωση που πίνετε αλκοολούχα ποτά να περιορίσετε την κατανάλωσή τους

• Συνίσταται κατανάλωση μέχρι 2 ποτηριών καθημερινά για τους άντρες και 1 για τις γυναίκες Συστάσεις για δράσεις σε επίπεδο κοινότητας:

Οι δημόσιες, ιδιωτικές και άλλες οργανώσεις οφείλουν να δημιουργήσουν το κατάλληλο κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον προκειμένου να υποστηρίξουν την υιοθέτηση και διατήρηση υγιεινών επιλογών στη διατροφή και τη φυσική δραστηριότητα.

Αναλυτικότερες συστάσεις για ατομικές επιλογές

Διατηρήστε το φυσιολογικό σωματικό βάρος εφ’ όρου ζωής Σε περίπτωση που είστε υπέρβαρος ή παχύσαρκος, να φτάσετε και να διατηρήσετε το φυσιολογικό σωματικό βάρος.

Σωματικό βάρος και αυξημένος κίνδυνος για καρκίνο

Στις Η.Π.Α. το 14 - 20% της θνησιμότητας λόγω καρκίνου συνδέεται με την παχυσαρκία και το αυξημένο σωματικό βάρος. Συγκεκριμένα, η παχυσαρκία και το αυξημένο σωματικό βάρος συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διάφορων τύπων καρκίνου, όπως π.χ.

καρκίνο του μαστού σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, καρκίνο του εντέρου, του ενδομήτριου, των νεφρών και αδενοκαρκίνωμα του οισοφάγου. Επίσης υπάρχουν αρκετές ενδείξεις που συνδέουν το αυξημένο σωματικό βάρος και την παχυσαρκία με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο της χοληδόχου κύστης, του παγκρέατος, του τράχηλου της μήτρας, του θυρεοειδή, ων ωοθηκών, καθώς επίσης και με πολλαπλό μυέλωμα, λέμφωμα Hodgkin και επιθετικό καρκίνο του προστάτη.

Τα ευρήματα αυτά επιβεβαιώνονται τόσο από επιδημιολογικές μελέτες στον άνθρωπο, όσο και από άλλες έρευνες.

Διατήρηση και προσέγγιση του φυσιολογικού σωματικού βάρους.

Υιοθέτηση τρόπου ζωής με αυξημένη φυσική δραστηριότητα.

Οφέλη από τη σωματική δραστηριότητα

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα πολλών ερευνών, η φυσική δραστηριότητα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο για την εμφάνιση αρκετών μορφών καρκίνου, όπως του μαστού, του παχέος εντέρου, του προστάτη και του ενδομητρίου. Αν και δεν υπάρχουν αντίστοιχα δεδομένα ενδέχεται να συμβαίνει το ίδιο και για άλλους τύπους καρκίνου.

Μερικές εύκολα εφαρμόσιμες ιδέες για να αποφύγετε την καθιστική ζωή:

• Χρησιμοποιήστε τις σκάλες αντί να πάρετε το ασανσέρ
• Να πηγαίνετε με τα πόδια ή με το ποδήλατο στον προορισμό σας εφόσον είναι εφικτό
• Κάνετε ένα μικρό διάλειμμα στη δουλειά για να κάνετε διατάσεις ή μια μικρή βόλτα
• Να προτιμήσετε να πάτε και να μιλήσετε αυτοπροσώπως στους συναδέλφους σας αντί να τους στείλετε e-mail
• Πηγαίνετε για χορό στις εξόδους σας
• Να κάνετε διακοπές που περιλαμβάνουν αυξημένη φυσική δραστηριότητα και όχι απλώς ταξίδι με το αυτοκίνητο
• Να κάνετε στατικό ποδήλατο ενώ παρακολουθείτε τηλεόραση
• Να αυξάνετε σταδιακά από μέρα σε μέρα τη διάρκεια και την ένταση της φυσικής δραστηριότητας
• Να παίζετε περισσότερη ώρα με τα παιδιά σας

Συνιστώμενη Συνολική και Σκόπιμη Δραστηριότητα

Τα αποτελέσματα των ερευνών δείχνουν ότι τουλάχιστον 30 λεπτά μέτριας ή έντονης καθημερινής δραστηριότητας σε συνδυασμό με τις συνήθεις δραστηριότητες μπορούν να ελαττώσουν τον κίνδυνο για καρκίνο. Σύμφωνα με τις περισσότερες μελέτες πάντως, 45 – 60 λεπτά τουλάχιστον 5 ημέρες την εβδομάδα είναι η βέλτιστη συχνότητα προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος του παχέος εντέρου και του μαστού, ενώ μελέτες δείχνουν ότι ακόμα και αν η φυσική δραστηριότητα διακόπτεται από μια ηλικία και μετά, ο κίνδυνος για καρκίνο εξακολουθεί να είναι ελαττωμένος.

Για όσους ξεκινάνε ένα πρόγραμμα βελτίωσης της φυσικής τους κατάστασης μια σταδιακή αύξηση σε 30 λεπτά άσκησης μέτριας έντασης ημερησίως τουλάχιστον 5 φορές την εβδομάδα θα τους προσφέρει σημαντικά οφέλη στην καρδιαγγειακή λειτουργία.

Τέλος, άντρες μεγαλύτεροι των 40 και γυναίκες μεγαλύτερες των 50 ετών καθώς και άτομα που πάσχουν από χρόνιες ασθένειες ή/και διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα πρέπει να συμβουλεύονται το γιατρό τους προτού εμπλακούν σε μεγάλης έντασης φυσική δραστηριότητα.

Ακολουθεί πίνακας (πίνακας 3) που προτείνει ιδέες για δραστηριότητες που αυξάνουν τη φυσική δραστηριότητα.

Πίνακας 3: Παραδείγματα φυσικών δραστηριοτήτων Μέτριας και Αυξημένης έντασης

	Μέτριας Έντασης δραστηριότητες	Μεγάλης έντασης δραστηριότητες
Άσκηση και ελεύθερος χρόνος	Περπάτημα, χορός, ποδήλατο για λόγους αναψυχής, γιόγκα, ιππασία	Τρέξιμο, αεροβική, πολεμικές τέχνες, κολύμπι, προπόνηση με βάρη
Σπορ	Βόλεϊ, γκολφ, διπλό στο τένις, σκι	Ποδόσφαιρο, τένις (απλό), σκι αντοχής, μπάσκετ,
Δραστηριότητες στο σπίτι	Κούρεμα του γρασιδιού, ενασχόληση με τον κήπο	Σκάψιμο, ξυλουργική, χτίσιμο
Δραστηριότητες στην εργασία	Περπάτημα και ανύψωση βάρους στα πλαίσια της εργασίας	Βαρέα εργασία (πυρόσβεση, κατασκευές κ.λπ.)

Πηγή: Αμερικάνικη Αντικαρκινική Εταιρεία

Υγιεινή διατροφή με έμφαση σε φυτικής προέλευσης τρόφιμα

• Να διαλέγετε στερεά και υγρά τρόφιμα με κριτήριο τη διατήρηση του φυσιολογικού βάρους.
• Να τρώτε 5 τουλάχιστον ισοδύναμα φρούτου ημερησίως
• Να επιλέγετε δημητριακά ολικής αλέσεως και όχι επεξεργασμένα
• Να περιορίσετε την κατανάλωση επεξεργασμένου και κόκκινου κρέατος
• Αν πίνετε αλκοολούχα ποτά, ελαττώστε την κατανάλωση

Η κατανάλωση αλκοόλ αποδεδειγμένα εμπλέκεται στην εμφάνιση καρκίνου του στόματος, λάρυγγα, φάρυγγα, οισοφάγου και ήπατος, ενώ έχει ενοχοποιηθεί για καρκίνο του παχέος εντέρου και του μαστού. Σε συνδυασμό με το κάπνισμα, ο κίνδυνος αυξάνεται πολύ περισσότερο.

Συνεπώς η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών πρέπει αν περιορίζεται σε δύο ποτήρια την ημέρα για τους άντρες και ένα για τις γυναίκες.

Πολύς λόγος έχει γίνει για την ευεργετική επίδραση του αλκοόλ στα καρδιαγγειακά νοσήματα. Στην πραγματικότητα, καλό είναι να περιορίζεται κανείς στις παραπάνω συστάσεις, ενώ σε καμία περίπτωση δε συνίσταται να αρχίσουν την κατανάλωση αλκοόλ άτομα που δεν το συνηθίζουν.

Συνηθισμένες ερωτήσεις σχετικά με την υγιεινή διατροφή, τη φυσική δραστηριότητα και τον καρκίνο

Διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, φυτικές ίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία, φυτοθρεπτικά συστατικά, φτωχή σε κόκκινο κρέας και κορεσμένα λιπαρά, ενώ επιπρόσθετα αποτελεί έναν εύκολο και υγιεινό τρόπο για τη διατήρηση του σωματικού μας βάρους. Το μεγαλύτερο όπλο που έχουμε αυτή τη στιγμή ενάντια στον καρκίνο είναι η πρόληψη και η μεταβολή των τροποποιήσιμων παραγόντων που συμβάλλουν στην εμφάνισή του.

ΑλκοόλΤο αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο; Ναι. Το αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του στόματος, φάρυγγα, λάρυγγα, οισοφάγου, παχέος εντέρου, στομάχου, ήπατος και μαστού.

ΑντιοξειδωτικάΤι είναι τα αντιοξειδωτικά και ποια η σχέση τους με τον καρκίνο; Το ανθρώπινο σώμα χρησιμοποιεί ορισμένα θρεπτικά συστατικά που εντοπίζονται στα φρούτα και τα λαχανικά προκειμένου να προστατευτεί από βλάβες που οφείλονται στο μεταβολισμό (οξείδωση).

Επειδή η οξείδωση συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο, τα αποκαλούμενα αντιοξειδωτικά θρεπτικά θεωρείται ότι προστατεύουν από τον καρκίνο. Οι μέχρι τώρα έρευνες δείχνουν ότι είναι προτιμότερο η πρόσληψη των αντιοξειδωτικών να γίνεται μέσω κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών παρά από συμπληρώματα διατροφής.

ΑσπαρτάμηΗ ασπαρτάμη προκαλεί καρκίνο; Όχι. Η ασπαρτάμη είναι μια τεχνητή γλυκαντική ουσία με λίγες θερμίδες και 200 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη. Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι συνδέεται με την εμφάνιση καρκίνου.

Δεν πρέπει να καταναλώνεται από άτομα που πάσχουν από φαινυλκετονουρία.

Βήτα καροτένιοΤο βήτα καροτένιο μειώνει τον κίνδυνο για καρκίνο; Δεν υπάρχουν ενδείξεις για κάτι τέτοιο, μάλιστα 2 μελέτες δείχνουν ότι σε καπνιστές μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για καρκίνο.

Τρόφιμα από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούςΤι είναι τα τρόφιμα από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς; Είναι ασφαλή; Τα τρόφιμα από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς ή «μεταλλαγμένα» προέρχονται από φυτά ή ζώα στα οποία έχουν προστεθεί γονίδια από τρίτους οργανισμούς.

Τα γονίδια κωδικοποιούν πρωτεΐνες οι οποίες δίνουν στους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς επιθυμητές ιδιότητες, π.χ. αντοχή σε δυσμενείς συνθήκες. Οι πρωτεΐνες αυτές πιθανόν να προκαλούν αλλεργίες ή να αυξάνουν τον κίνδυνο για καρκίνο αλλά προς το παρόν δεν υπάρχουν τεκμηριωμένες έρευνες που να αποδεικνύουν κάτι τέτοιο.

ΑσβέστιοΣχετίζεται το ασβέστιο με τον καρκίνο; Σε μερικές μορφές καρκίνου η αυξημένη πρόσληψη ασβεστίου μέσω διατροφής παίζει προστατευτικό ρόλο ενώ σε μερικές μορφές επιθετικού καρκίνου του προστάτη η πρόσληψη ασβεστίου μέσω συμπληρωμάτων αυξάνει τον κίνδυνο.

Συνίσταται η κάλυψη των αναγκών να γίνεται μέσω της διατροφής και συγκεκριμένα μέσω των γαλακτοκομικών προϊόντων και των φυλλωδών λαχανικών.

ΧοληστερόληΗ αυξημένη διαιτητική πρόσληψη χοληστερόλης αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο; Δεν υπάρχουν δεδομένα που να συνδέουν τη διαιτητική πρόσληψη χοληστερόλης με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο.

ΚαφέςΗ κατανάλωση καφέ προκαλεί καρκίνο; Όχι Δεν φαίνεται να υπάρχει σχέση ανάμεσα στην κατανάλωση καφέ και τον καρκίνο.

ΛίποςΗ ελαττωμένη διαιτητική πρόσληψη λίπους μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου; Η συνολική ποσότητα διαιτητικά προσλαμβανόμενου λίπους δε φαίνεται να συνδέεται άμεσα με την εμφάνιση καρκίνου.

Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις ότι κάποια σχέση υπάρχει ανάμεσα στον κίνδυνο για καρκίνο και τα κορεσμένα λίπη, τα οποία είναι ζωικής προέλευσης. Επίσης κάποιες ενδείξεις σχετίζουν τα ω-3 λιπαρά που βρίσκονται κυρίως στα ψάρια καθώς και τα μονοακόρεστα λίπη που βρίσκονται στο ελαιόλαδο, με μικρότερο κίνδυνο για καρκίνο.

Διαιτητικές ίνεςΤι είναι οι διαιτητικές ίνες και ποια η σχέση τους με τον καρκίνο; Οι διαιτητικές ίνες είναι μια ομάδα πολυσακχαριτών φυτικής προέλευσης οι οποίοι δεν διασπώνται από το πεπτικό σύστημα του ανθρώπου.

Κάποιες από αυτές είναι διαλυτές, π.χ. το πίτουρο βρώμης και κάποιες αδιάλυτες, π.χ. η κυτταρίνη. Οι διαλυτές ίνες ελαττώνουν την χοληστερόλη του αίματος. Καλές πηγές διαιτητικής πρόσληψης των ινών είναι τα φρούτα, τα λαχανικά, τα δημητριακά ολικής άλεσης και τα όσπρια.

Άμεσα οι ίνες δε φαίνεται να ελαττώνουν τον κίνδυνο για καρκίνο.

ΨάριΗ κατανάλωση ψαριού προστατεύει ενάντια στον καρκίνο; Τα ω-3 λιπαρά που βρίσκονται στα ψάρια προστατεύουν από καρδιαγγειακά νοσήματα αλλά δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόμα κάποια προστατευτική τους δράση έναντι του καρκίνου.

Χρειάζεται προσοχή πάντως στη κατανάλωση ψαριών που αλιεύθηκαν σε μολυσμένα νερά γιατί μπορεί να περιέχουν μεγάλα ποσά από βαρέα μέταλλα και άλλους καρκινογόνους παράγοντες. Πιο επικίνδυνη είναι η κατανάλωση ψαριών θηρευτών που βρίσκονται στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας, π.χ.

καρχαρίας, σκουμπρί, ξιφίας κ.λ.π.

Φθοριούχες ενώσειςΟι φθοριούχες ενώσεις προκαλούν καρκίνο; Όχι, μελέτες έδειξαν ότι οι φθοριούχες ενώσεις δεν προκαλούν καρκίνο.

Φυλικό οξύΤι είναι το φυλικό οξύ; Μπορεί να προστατεύσει από τον καρκίνο; Το φυλικό οξύ είναι μια βιταμίνη του συμλέγματος Β και βρίσκεται σε πολλά λαχανικά, όσπρια, φρούτα και δημητριακά ολικής αλέσεως.

Έλλειψή του σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου και του μαστού, ιδιαίτερα σε άτομα που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ

Πρόσθετα τροφίμωνΤα πρόσθετα τροφίμων προκαλούν καρκίνο; Δεν υπάρχουν ενδείξεις για τέτοια δράση των προσθετικών τροφίμων.

ΣκόρδοΜπορεί το σκόρδο να προστατεύσει από τον καρκίνο; Η αντικαρκινική δράση του σκόρδου είναι προς το παρόν αντικείμενο μελέτης.

Γενετική προδιάθεσηΑφού η γενετική προδιάθεση καθορίζει τον κίνδυνο για καρκίνο, πως μπορεί η διατροφή να συμβάλει στην πρόληψή του; Ο καρκίνος οφείλεται σε αλλαγές στο γενετικό υλικό (DNA).

Οι αλλαγές αυτές λέγονται μεταλλάξεις. Κάποιες μεταλλάξεις κληρονομούνται και κάποιες άλλες είναι επίκτητες. Οι τελευταίες οφείλονται σε χημικές ουσίες, ακτινοβολίες ή είναι τυχαία γεγονότα. Κάποια θρεπτικά συστατικά προστατεύουν το DNA και έτσι μειώνουν την πιθανότητα για μεταλλάξεις, άρα και για καρκίνο.

Ακτινοβολημένα τρόφιμαΤα ακτινοβολημένα προϊόντα προκαλούν καρκίνο; Όχι. Η ακτινοβολία δεν μένει στα τρόφιμα μετά την έκθεσή τους οπότε είναι ακίνδυνα.

ΛυκοπένιοΤο λυκοπένιο μειώνει τον κίνδυνο για καρκίνο; Το λυκοπένιο είναι η πορτοκαλο-κόκκινη χρωστική που βρίσκεται στην ντομάτα και σε μικρότερες ποσότητες στα κόκκινα σταφύλια και το καρπούζι.

Αρκετές μελέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση ντομάτας και των προϊόντων της μειώνει τον κίνδυνο για κάποιες μορφές καρκίνου. Ωστόσο δεν έχει καθοριστεί αν το λυκοπένιο είναι το συστατικό που ευθύνεται για την αντικαρκινική δράση της ντομάτας.

Κρέας: Μαγείρεμα και ΔιατήρησηΘα πρέπει να αποφεύγουμε το επεξεργασμένο κρέας; Το επεξεργασμένο κρέας βρέθηκε ότι αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του στομάχου και του παχέος εντέρου.

Ίσως αυτή η δράση του να οφείλεται στην παρουσία νιτρικών ιόντων τα οποία χρησιμοποιούνται στη Βιομηχανία για τη διατήρηση διάφορων αλλαντικών. Γενικά η κατανάλωση επεξεργασμένου κρέατος οδηγεί σε έκθεση του οργανισμού σε διάφορα μεταλλαξιογόνα, για αυτό είναι καλύτερο να αποφεύγεται.

Με ποιόν τρόπο ο τρόπος μαγειρέματος επηρεάζει τον κίνδυνο για καρκίνο; Μελέτες δείχνουν ότι το τηγάνισμα και το ψήσιμο στη σχάρα σε μεγάλες θερμοκρασίες δημιουργούν χημικές ουσίες που ίσως αυξάνουν τον κίνδυνο για καρκίνο.

Πιο ασφαλείς τρόποι μαγειρέματος θεωρούνται ο ατμός, τα μικροκύματα και το βράσιμο

ΠαχυσαρκίαΗ παχυσαρκία επηρεάζει τον κίνδυνο για καρκίνο; Ναι. Η παχυσαρκία συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του μαστού στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, καρκίνο του παχέος εντέρου, ενδομητρίου, χοληδόχου κύστης, παγκρέατος, αδενοκαρκίνωμα του οισοφάγου, των νεφρών και ίσως και με άλλες μορφές καρκίνου.

ΕλαιόλαδοΗ κατανάλωση ελαιόλαδου επηρεάζει τον κίνδυνο για καρκίνο; Παρότι το ελαιόλαδο παίζει σημαντικό ρόλο στη μείωση του κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα, δε φαίνεται να επηρεάζει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου.

Βιολογικά τρόφιμαΕίναι τα βιολογικά προϊόντα πιο αποτελεσματικά στην ελάττωση του κινδύνου για καρκίνο; Βιολογικά λέγονται τα προϊόντα που παράγονται χωρίς τη χρήση λιπασμάτων και φαρμάκων.

Προς το παρόν δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν την συσχέτισή τους με μειωμένο κίνδυνο για καρκίνο. Φυσικά η απουσία φαρμάκων και λιπασμάτων είναι προτιμητέα.

Εντομοκτόνα και ζιζανιοκτόναΤα εντομοκτόνα και τα ζιζανιοκτόνα στα τρόφιμα μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο; Η χρήση των ελάχιστων ποσοτήτων ζιζανιοκτόνων και εντομοκτόνων καθώς και το σχολαστικό πλύσιμο των φρούτων και των λαχανικών ώστε να απομακρυνθούν τα κατάλοιπα τους είναι απαραίτητα.

Φυσική δραστηριότηταΗ αυξημένη σωματική δραστηριότητα ελαττώνει τον κίνδυνο για καρκίνο; Ναι. Βρέθηκε ότι η αυξημένη σωματική δραστηριότητα μειώνει τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού και του παχέος εντέρου

Φυτοχημικά προϊόνταΤι είναι τα φυτοχημικά; Μειώνουν τον κίνδυνο για καρκίνο; Ο όρος φυτοχημικά αναφέρεται σε μια μεγάλη κατηγορία ουσιών που παράγονται από φυτά. Μερικά από αυτά έχουν αντιοξειδωτική δράση.

Συνίσταται να προσλαμβάνονται με την κατανάλωση λαχανικών και φρούτων παρά με την κατανάλωση διαιτητικών συμπληρωμάτων.

ΖαχαρίνηΗ ζαχαρίνη προκαλεί καρκίνο; Όχι. Η ζαχαρίνη είναι μια τεχνητή γλυκαντική ουσία που δεν συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο.

ΑλάτιΗ αυξημένη διαιτητική πρόσληψη αλατιού αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο; Μελέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλατιού συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του στομάχου, ρινοφάρυγγα και λαιμού.

Δε υπάρχουν όμως αντίστοιχες ενδείξεις για κανονική κατανάλωση αλατιού.

ΣελήνιοΤι είναι το σελήνιο; Μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο για καρκίνο; Το σελήνιο είναι στοιχείο που συνεισφέρει στην αντιοξειδωτική προστασία. Δεν υπάρχουν μέχρι σήμερα μελέτες που να συνδέουν το σελήνιο με χαμηλό κίνδυνο για καρκίνο.

Πάντως δε συνίσταται πρόσληψη με διαιτητικά συμπληρώματα γιατί υπάρχει μικρή διαφορά ανάμεσα στη συνιστώμενη (200 μικρογραμμάρια ημερησίως) και την τοξική δόση.

Προϊόντα σόγιαςΜπορούν τα τρόφιμα που προέρχονται από τη σόγια να μειώσουν τον κίνδυνο για καρκίνο; Δε συνίσταται η κατανάλωση σόγιας σε άτομα που έχουν ιστορικό καρκίνου του μαστού και του ενδομήτριου.

Ο υγιής πληθυσμός μπορεί να καταναλώσει τη σόγια και τα προϊόντα της ως μια εναλλακτική πηγή υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεϊνών.

ΖάχαρηΑυξάνει η ζάχαρη τον κίνδυνο για καρκίνο; Άμεσα η ζάχαρη δε συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο. Έμμεσα αυξάνει τον κίνδυνο αφού μπορεί να οδηγήσει στην παχυσαρκία.

Δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στην λευκή και τη μαύρη ζάχαρη

Συμπληρώματα διατροφήςΜπορούν τα συμπληρώματα διατροφής να μειώσουν τον κίνδυνο για καρκίνο; Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο για καρκίνο.

Αντίθετα η κατανάλωση συμπληρωμάτων δεν φαίνεται να έχει το ίδιο αποτέλεσμα. Μάλιστα η υπερβολική κατανάλωσή τους αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο.

Μπορώ να πάρω το διατροφικό ισοδύναμο των λαχανικών και των φρούτων σε ένα χάπι; Όχι Η τροφή είναι σαφώς η καλύτερη πηγή πρόσληψης των θρεπτικών συστατικών.

ΤσάιΜπορεί η κατανάλωση τσαγιού να μειώσει τον κίνδυνο για καρκίνο; Προς το παρόν δεν έχει αποδειχθεί κάτι τέτοιο.

Trans – κορεσμένα λιπαράΤα trans κορεσμένα λιπαρά αυξάνουν τον κίνδυνο για καρκίνο; Πρόκειται για λιπαρά που υπάρχουν στη μαργαρίνη.

Συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα αλλά δεν υπάρχουν ανάλογες ενδείξεις.

Λαχανικά και φρούταΗ κατανάλωση φρούτων και λαχανικών ελαττώνει τον κίνδυνο για καρκίνο; Ναι. Συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο για καρκίνο των πνευμόνων, της στοματικής κοιλότητας του στομάχου και του παχέος εντέρου

Ποια είναι τα σταυρανθή λαχανικά και γιατί είναι σημαντικά στην πρόληψη του καρκίνου; Πρόκειται για τα λάχανο, το μπρόκολο, το κουνουπίδι και τα λάχανα Βρυξελλών. Θεωρείται ότι ελαττώνουν τον κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου

Υπάρχει διαφορά στη διατροφική αξία μεταξύ φρέσκων, κατεψυγμένων και κονσερβοποιημένων λαχανικών και φρούτων; Ναι, αλλά όλα θεωρούνται καλές διατροφικές επιλογές. Τα φρεσκοκατεψυγμένα είναι πλούσια σε θρεπτικά ενώ τα κονσερβοποιημένα περιέχουν λιγότερα.

Προσοχή στα λαχανικά σε κονσέρβα διότι μπορεί να περιέχουν αυξημένη ποσότητα αλατιού

Το μαγείρεμα επηρεάζει τη διατροφική αξία των λαχανικών; Το βράσιμο μπορεί να προκαλέσει απώλειες στις υδατοδιαλυτές βιταμίνες. Προτιμώνται το μαγείρεμα στον ατμό και στα μικροκύματα

Συνίσταται η κατανάλωση χυμών από φρούτα και λαχανικά; Ναι, καθώς ο χυμός διευκολύνει την απορρόφηση μερικών θρεπτικών. Να αποφεύγονται τα φρουτοποτά διότι περιέχουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρης

Χορτοφαγικές δίαιτεςΟι φυτοφαγικές δίαιτες μειώνουν τον κίνδυνο για καρκίνο; Οι φυτοφαγικές δίαιτες είναι πλούσιες σε αντιοξειδωτικά συστατικά ωστόσο δε συνδέονται άμεσα με χαμηλότερο κίνδυνο για καρκίνο

Βιταμίνη ΑΗ βιταμίνη Α μειώνει τον κίνδυνο για καρκίνο; Δεν υπάρχουν δεδομένα που να δείχνουν ότι η βιταμίνη Α έχει τέτοια δράση

Βιταμίνη CΗ βιταμίνη C μειώνει τον κίνδυνο για καρκίνο; Δεν υπάρχουν δεδομένα που να δείχνουν ότι η βιταμίνη C έχει τέτοια δράση

Βιταμίνη DΗ βιταμίνη D μειώνει τον κίνδυνο για καρκίνο; Φαίνεται ότι η βιταμίνη D έχει θετικά αποτελέσματα σε ορισμένους τύπους καρκίνου, όπως ο καρκίνος του προστάτη, του παχέος εντέρου και του μαστού.

Βιταμίνη ΕΗ βιταμίνη E μειώνει τον κίνδυνο για καρκίνο; Η βιταμίνη Ε είναι ισχυρό αντιοξειδωτικό όμως δεν έχει αποδειχθεί ακόμα κάποια αντικαρκινική της δράση

Νερό και άλλα υγράΠόσο νερό και γενικότερα υγρά πρέπει να πίνουμε; Η κατανάλωση νερού και άλλων υγρών μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο για καρκίνο της ουροδόχου κύστης. Συνίσταται η κατανάλωση τουλάχιστον 8 φλιτζανιών υγρών ημερησίως

Ανακεφαλαιώνοντας θα μπορούσαμε να πούμε πως οι καινούριες συστάσεις της Αμερικάνικης Αντικαρκινικής Εταιρείας θα μπορούσαν να μετουσιωθούν σε πράξη μέσα από το διατροφικό πρότυπο της Μεσογειακής Διατροφής. Η τελευταία είναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, φυτικές ίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία, φυτοθρεπτικά συστατικά, φτωχή σε κόκκινο κρέας και κορεσμένα λιπαρά, ενώ επιπρόσθετα αποτελεί έναν εύκολο και υγιεινό τρόπο για τη διατήρηση του σωματικού μας βάρους.

Το μεγαλύτερο όπλο που έχουμε αυτή τη στιγμή ενάντια στον καρκίνο είναι η πρόληψη και η μεταβολή των τροποποιήσιμων παραγόντων που συμβάλλουν στην εμφάνισή του.

Ας μην αφήσουμε το «όπλο» αυτό να πάει χαμένο.

Ποιο είδος διατροφής μας προστατεύει από τον καρκίνο

Η διατροφή σχετίζεται με το 40% των καρκίνων που εμφανίζονται στους άνδρες και με το 60% στις γυναίκες. Ας δούμε ποιοι παράγοντες της διατροφής σχετίζονται περισσότερο με την εμφάνιση καρκίνου.

Οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση του καρκίνου είναι η ηλικία, το κάπνισμα, η έκθεση στον ήλιο, η ακτινοβολία, κάποιες χημικές ουσίες και ορμόνες, κάποιοι ιοί και βακτήρια, η κληρονομικότητα, το αλκοόλ, η διατροφή, η παχυσαρκία και η έλλειψη άσκησης.

Πολλοί από αυτούς τους παράγοντες μπορούν να αποφευχθούν, σε αντίθεση με άλλους όπως η κληρονομικότητα, για την οποία δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα.

Η διατροφή σχετίζεται με το 40% των καρκίνων που εμφανίζονται στους άνδρες και με το 60% στις γυναίκες. Ας δούμε συγκεκριμένα ποιοι παράγοντες της διατροφής σχετίζονται περισσότερο με την εμφάνιση καρκίνου.

• Παχυσαρκία και χαμηλή φυσική δραστηριότητα: η υπερβολική κατανάλωση φαγητού και η έλλειψη σωματικής άσκησης αποτελούν έναν από τους κυριότερους παράγοντες εμφάνισης καρκίνου στήθους, παχέως εντέρου, οισοφάγου, ήπατος και μήτρας.
• Αλκοόλ: περισσότερα από 2 ποτήρια αλκοόλ την ημέρα για πολλά χρόνια, αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης των καρκίνων: στόματος, φάρυγγα, οισοφάγου, ήπατος και στήθους. Όσο περισσότερο αλκοόλ πίνει κανείς, τόσο αυξάνει τις πιθανότητες.
• Υψηλή κατανάλωση λίπους: σχετίζεται με καρκίνο παχέως εντέρου, προστάτη, μήτρας, μαστού.
• Χαμηλή κατανάλωση φυτικών ινών: μεγαλύτερη εμφάνιση καρκίνου του εντέρου σε άτομα που δεν καταναλώνουν αρκετές φυτικές ίνες (πηγές: φρούτα, λαχανικά, όσπρια, δημητριακά ολικής αλέσεως).
• Πρόσληψη καρκινογόνων ουσιών από τροφές

Η σωστή διατροφή, η αποφυγή του καπνίσματος και η τακτική σωματική άσκηση, μπορεί να προλάβει το 60-70% των καρκίνων. Συγκεκριμένα, εάν η διατροφή των ανθρώπων ερχόταν σε συμφωνία με τις συστάσεις για ισορροπημένη διατροφή, θα είχαμε μείωση κατά 60-70% στον καρκίνο στήθους, παχέως εντέρου και προστάτη, και μείωση κατά 40-50% στον καρκίνου πνεύμονα και σε άλλη μέρη του σώματος.

Μία σωστή διατροφή συμβάλλει όχι μόνο στην πρόληψη από τον καρκίνο αλλά παίζει σημαντικό ρόλο και στη θεραπεία.

Τι μπορεί να κάνει κάποιος ώστε να έχει τη μέγιστη δυνατή προστασία από τον καρκίνο;

Να ακολουθεί έναν υγιεινό τρόπο ζωής, δηλαδή:

• να έχει ένα καλό και υγιές βάρος (η παχυσαρκία συνδέεται με τον καρκίνο)
• να τρώει πολλά φρούτα και λαχανικά (φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικές ουσίες)
• να έχει ποικιλία στη διατροφή του ώστε να παίρνει όσες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία χρειάζεται
• να προσθέτει λίγο αλάτι στο φαγητό και να αποφεύγει τα τρόφιμα που περιέχον πολύ αλάτι
• να αποφεύγει τα τηγανητά και τις τροφές που περιέχουν πολλά κορεσμένα λιπαρά (π.χ. κόκκινα κρέατα, σοκολάτες, βούτυρο, γάλα πλήρες σε λιπαρά) κτλ.
• να κινείται τουλάχιστον 30 λεπτά την ημέρα, σχεδόν καθημερινά
• να μην καπνίζει.

Δεν μπορούμε να προστατευθούμε 100% από τον καρκίνο, αλλά σίγουρα μπορούμε να ελέγξουμε πολλούς από τους παράγοντες που αυξάνουν την εμφάνισή του (πρόληψη). Έχουμε ευθύνη απέναντι στον εαυτό μας κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για την προστασία του.

Εκτός από τη διακοπή του καπνίσματος και την έγκαιρη διάγνωση, δύο βασικές τροποποιήσιμες παράμετροι που συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου είναι η υιοθέτηση μιας ισορροπημένης διατροφής και η τακτική άσκηση.

Ο καρκίνος αποτελεί για μια νόσο με ραγδαία αύξηση, που σε παγκόσμιο επίπεδο μετρά πάνω από 12.7 εκατομμύρια κρούσματα ετησίως και αποτελεί μια από τις σημαντικότερες αιτίες θανάτου. Οι πιο συνηθισμένες μορφές καρκίνου είναι ο καρκίνος του πνεύμονα, του μαστού και του παχέος εντέρου / ορθού.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο καρκίνος μπορεί να προληφθεί σε ποσοστό 30-40%. Εκτός από τη διακοπή του καπνίσματος και την έγκαιρη διάγνωση, δύο βασικές τροποποιήσιμες παράμετροι που συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου είναι η υιοθέτηση μιας ισορροπημένης διατροφής και η τακτική άσκηση.

Διατροφή

Η ισορροπημένη διατροφή και ιδιαίτερα η απόκτηση και διατήρηση ενός υγιούς βάρους έχουν ιδιαίτερη σημασία για την πρόληψη διαφόρων μορφών καρκίνου. Μερικές βασικές διατροφικές συμβουλές που βοηθούν στην προστασία του οργανισμού από τον καρκίνο είναι οι εξής:

• Η κατανάλωση ποικιλίας τροφών από όλες τις ομάδες, σε ποσότητες που προάγουν την απόκτηση και διατήρηση ενός υγιούς βάρους.
• Η κατανάλωση τουλάχιστον 5 μερίδων φρούτων και λαχανικών ημερησίως, και η ένταξη οσπρίων και δημητριακών ολικής άλεσης στο διαιτολόγιο. Τα τρόφιμα αυτά είναι πλούσια σε βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, αντιοξειδωτικά και φυτικές ίνες που δρουν προστατευτικά κατά του καρκίνου.
• Ο περιορισμός κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφίμων και ποτών πλούσιων σε λιπαρά και σάκχαρα. Τα τρόφιμα αυτά είναι πλούσια σε θερμίδες και φτωχά σε θρεπτικά στοιχεία, με αποτέλεσμα να οδηγούν σε αυξημένο σωματικό βάρος και διατροφικές ελλείψεις, αυξάνοντας κατ’ επέκταση και τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
• Ο περιορισμός κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφίμων που περιέχουν αλάτι. Το αλάτι αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του στομάχου.
• Ο περιορισμός κατανάλωσης κόκκινου κρέατος (μοσχάρι, χοιρινό, αρνί κλπ) και επεξεργασμένων κρεατοσκευασμάτων (αλλαντικά, λουκάνικα κλπ).
• Ο περιορισμός της κατανάλωσης αλκοόλ (μέχρι 1 ποτό ημερησίως για τις γυναίκες, μέχρι 2 για τους άντρες). Μελέτες έχουν δείξει ότι το αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού, του παχέος εντέρου, του στόματος, του οισοφάγου, του στομάχου και του ήπατος.
• Αποφυγή λήψης συμπληρωμάτων διατροφής κατά του καρκίνου. Η υπερπρόσληψη βιταμινών και αντιοξειδωτικών μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στο αντίθετο αποτέλεσμα. Για παράδειγμα σε μια πρόσφατη μελέτη η λήψη συμπληρώματος β-καροτενίου από καπνιστές, αντί να δράσει προστατευτικά, οδήγησε σε αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα. Αν ακολουθείτε μια ισορροπημένη διατροφή, τότε δε χρειάζεται να πάρετε κανένα συμπλήρωμα διατροφής. Επίσης αξίζει να σημειωθεί ότι οι βιταμίνες και τα ιχνοστοιχεία απορροφώνται και αφομοιώνονται καλύτερα από τον οργανισμό όταν λαμβάνονται μέσω της τροφής, ενώ στα φυσικά τρόφιμα υπάρχουν και άλλες ωφέλιμες ουσίες που δεν έχουν ακόμα ταυτοποιηθεί και που κανένα συμπλήρωμα δεν μπορεί να προσφέρει.

Άσκηση

Η τακτική άσκηση φαίνεται να προστατεύει από διάφορες μορφές καρκίνου όπως του μαστού και του παχέος εντέρου, κυρίως μέσω της συμβολής της στη διατήρηση ενός υγιούς βάρους. Σύμφωνα με τις παγκόσμιες συστάσεις οι ενήλικες θα πρέπει να κάνουν μέτρια / έντονη άσκηση για τουλάχιστον 30 λεπτά 5 ή περισσότερες ημέρες της εβδομάδας (45-60 λεπτά οργανωμένης άσκησης είναι ακόμα καλύτερα).

Συμπέρασμα

Ο καρκίνος αποτελεί μια νόσο η οποία είναι πολύ δύσκολο να μελετηθεί καθώς οι παράγοντες που την επηρεάζουν είναι πολλαπλοί και αλληλοεξαρτώμενοι. Ωστόσο, υπάρχουν πλέον επαρκή δεδομένα που υποδεικνύον πως η ισορροπημένη διατροφή και η τακτική άσκηση αποτελούν ασπίδα ενάντια σε διάφορες μορφές καρκίνου, συμβάλλοντας έτσι στον περιορισμό της νέας αυτής μάστιγας.

Ποιες τροφές προστατεύουν από τον καρκίνο

Σύμφωνα με υπολογισμούς του διεθνούς ινστιτούτου κατά του καρκίνου (NCI) 1 στους 3 θανάτους που προκαλούνται από καρκίνο είναι άμεσα συσχετιζόμενοι με τη διατροφή.

Σύμφωνα με υπολογισμούς του διεθνούς ινστιτούτου κατά του καρκίνου (NCI) 1 στους 3 θανάτους που προκαλούνται από καρκίνο είναι άμεσα συσχετιζόμενοι με τη διατροφή. Πολλά από τα προϊόντα διατροφής που χρησιμοποιούμε καθημερινά περιέχουν ουσίες και θρεπτικά συστατικά που φέρουν αντικαρκινική δράση.

Συνεπώς είναι πολύ χρήσιμο να γνωρίζουμε τα πολυτιμότερα τρόφιμα στη μάχη κατά του καρκίνου που περιέχουν από αντιοξειδωτικά συστατικά που βοηθούν στην καταπολέμηση των ελευθέρων ριζών μέχρι ισχυρότατα φυτοχημικά που μόλις τα τελευταία χρόνια έχουν έρθει στο επίκεντρο της επιστημονικής έρευνας.

Είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο στοιχείο σε κάθε τρόφιμο που φέρει αντικαρκινικές ιδιότητες, για αυτό το λόγο αναζητούμε τα τρόφιμα που περιέχουν τον καλύτερο συνδυασμό στοιχείων. Σε αυτή τη βάση λοιπόν, παρουσιάζουμε τα τρόφιμα με την ισχυρότερη αντικαρκινική δράση:

Το αβοκάντο είναι πλούσιο σε γλουταθειόνη, ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό που εξουδετερώνει τις ελεύθερες ρίζες αναστέλλοντας την εντερική απορρόφηση κάποιων λιπαρών οξέων. Επιπλέον. Παρέχει περισσότερο κάλιο και από τη μπανάνα, είναι καλή πηγή β-καροτενίου, ενώ σύμφωνα με κάποιες έρευνες μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία της ηπατίτιδας, προλαμβάνοντας έτσι τον καρκίνο του ήπατος.
Το μπρόκολο, το  λάχανο και το κουνουπίδι περιέχουν ένα συστατικό που ονομάζεται ινδόλη-3-καρβινόλη και το οποίο καταπολεμά τον καρκίνο του μαστού μετατρέποντας οιστρογόνα που επάγουν τον καρκίνο σε άλλες αβλαβείς μορφές οιστρογόνων.

Επιπλέον, τα μπρόκολα περιέχουν τη σουλφοραφάνη συστατικό που καταπολεμά τον καρκίνο στον κόλον και στο παχύ έντερο. Μελέτες έχουν δείξει ότι όσο πιο πικρή είναι η ποικιλία του μπρόκολου τόσο μεγαλύτερες είναι οι ποσότητες σουλφοραφάνης.

Επιπλέον, η ομάδα των 3 αυτών λαχανικών περιέχει 2 αντιοξειδωτικά, τη λουτεΐνη και ζεαξανθίνη που προστατεύουν από καρκίνο του προστάτη και άλλες μορφές καρκίνου.

Τα καρότα περιέχουν πολύ σημαντικές ποσότητες β-καροτενίου που αποτελεί προστατευτικό παράγοντα για καρκίνο των πνευμόνων, του στομάχου, του εντέρου, του προστάτη και του μαστού. Μελέτες έχουν αποδείξει ότι τα καρότα είναι προτιμότερο να καταναλώνονται ωμά, καθώς το βράσιμο απομακρύνει πολλές από τις πλεονεκτικές του ιδιότητες.

Οι πιπεριές chili και jalapenos περιέχουν την καψαϊκίνη που ουδετεροποιεί κάποιες ουσίες που προκαλούν καρκινογενέσεις και μπορεί βοηθήσει στην πρόληψη διαφόρων μορφών καρκίνου όπως του στομάχου.

Τα σύκα περιέχουν ένα παράγωγο της βενζαλδεΰδης που είναι πιθανός αντικαρκινικός παράγοντας, ενώ ώντας υψηλά σε περιεκτικότητα σε βιταμίνη A και C, σε ασβέστιο, σε μαγνήσιο και σε κάλιο, ρυθμίζει την όρεξη και μπορεί να βοηθήσει την απώλεια βάρους, ενώ τέλος τα σύκα περιέχουν αντιμικροβιακούς παράγοντες.

O λιναρόσπορος περιέχει αντιοξειδωτικά συστατικά βοηθούν στην καταπολέμηση των ελευθέρων ριζών, είναι πλούσιος σε ω-3 λιπαρά οξέα που προστατεύουν από καρκίνο στο κόλον.

Το σκόρδο περιέχει ευεργετικές για το ανοσοποιητικό σύστημα ουσίες, ενισχύοντας τον οργανισμό στη μάχη κατά των διαφόρων καρκινογόνων παραγόντων, ενώ κάποια σουλφίδια που περιέχονται σε αυτό προστατεύουν από καρκίνο του ήπατος, του στομαχιού και του εντέρου.

Σύμφωνα με πρόσφατες επιστημονικές μελέτες άτομα που καταναλώνουν συχνά ικανοποιητικές ποσότητες σκόρδου παρουσιάζουν το μισό ρίσκο για προσβολή καρκίνου του στομάχου και τα 2/3 του ρίσκου για προσβολή από καρκίνο στο κόλον του εντέρου σε σχέση με άτομα που δεν καταναλώνουν σκόρδο.

Πιστεύεται ότι η προστατευτική δράση του σκόρδου στο στομάχι και το έντερο οφείλεται στην αντιβακτηριακή του δράση εναντίον του ελικοβακτηρίου, ενώ φαίνεται ότι συμπληρώματα διατροφής με συστατικά του σκόρδου δεν είναι το ίδιο αποτελεσματικά σε σχέση με το φυσικό προϊόν.

Τα γκρέιπφρουτ, τα πορτοκάλια και τα λεμόνια περιέχουν τα μονοτερπένια, ουσίες με αντικαρκινική δράση (ιδιαίτερα στον καρκίνο του μαστού).

Επιπλέον, αποτελούν ιδανική πηγή βιταμίνης C, β-καροτενίου και φυλικού οξέος, φυσικών αντιοξειδωτικών συστατικών. Επιπλέον, τα πορτοκάλια και τα λεμόνια περιέχουν τη λιμονίνη που ρυθμίζουν τη λειτουργία των λεμφοκυττάρων που δρουν κατά των καρκινικών παραγόντων και κυττάρων.

Τα κόκκινα σταφύλια περιέχουν βιοφλαβονοειδή (αντιοξειδωτικά συστατικά), ενώ όλα τα σταφύλια είναι πλούσια σε ρεσβερατρόλη που απενεργοποιούν τα ένζυμα που ευθύνονται για την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων και διεγείρουν την ενεργοποίηση του ανθρώπινου ανοσοποιητικού συστήματος.

Επιπρόσθετα, περιέχουν ελλαγικό οξύ το οποίο μπλοκάρει τα ένζυμα που δραστηριοποιούνται στην ανάπτυξη όγκων.
Τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά περιέχουν πολλές ουσίες που έχουν συσχετιστεί με αντικαρκινική δράση, με τη συνεισφορά τους να αφορά την άμεση μείωση των πιθανοτήτων εμφάνισης καρκίνου του στομάχου.

Tο κατσαρό λάχανο περιέχει ινδόλες οι οποίες σταματούν τη μετατροπή υγιών κυττάρων σε καρκινικά κύτταρα σε ιστούς ευαίσθητους στη δράση οιστρογόνων. Επιπλέον οι ισοθειοκυανάτες είναι φυτοχημικό που μπλοκάρει τη δημιουργία όγκων αναστέλλοντας τη δράση πολλών καρκινογόνων παραγόντων.
Η  γλυκόριζα περιέχει την ουσία γλυκυρριζίνη η οποία συσχετίζεται με τη δράση της τεστοστερόνης και έχει αποδειχθεί ότι βοηθά στην προστασία από τον καρκίνο του προστάτη.

Τα μανιτάρια περιέχουν πολυσακχαρίδες ιδιαίτερα τη λεντινάνη που βοηθούν στην καλύτερη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, αποτελώντας πηγή β-γλυκανών. Η λεκτίνη, πρωτεΐνη που περιέχεται στα μανιτάρια καταπολεμά τα καρκινικά κύτταρα ενώ τέλος η τριοπρολίνη ρυθμίζει την έκκριση ιντερφερονών στο ανθρώπινο σώμα.

Οι ξηροί καρποί περιέχουν ένα από τα κυριότερα φλαβονοειδή, την κερκετίνη καθώς και ένα ακόμα αντιοξειδωτικό συστατικό, την κεμπφερόλη. Κάποια είδη φιστικιών περιέχουν μεγάλες ποσότητες σεληνίου, το οπίο είναι σημαντικό θρεπτικό συστατικό για την αποφυγή καρκίνου του προστάτη.
Η παπάγια περιέχει μεγάλη ποσότητα βιταμίνης C (από τα πολυτιμότερα φυσικά αντιοξειδωτικά), ενώ παράλληλα το φυλικό οξύ που περιέχει ελαχιστοποιεί τις πιθανότητες δυσπλασιών και βοηθά στην πρόληψη πολλών μορφών καρκίνου.

Τα φρούτα που ανήκουν στην οικογένεια των μούρων περιέχουν μεγάλη ποικιλία βιταμινών, ιχνοστοιχείων, αντιοξειδωτικών (ανθοκυανίνες) και άλλων αντικαρκινικών συστατικών. Πολλές πρόσφατες μελέτες σε πειραματόζωα δείχνουν ευεργετικές επιδράσεις των μούρων σε διάφορες μορφές καρκίνου και κυρίως σε καρκίνο στον οισοφάγο, σε καρκίνο στο κόλον και σε καρκίνο του μαστού.
Το κόκκινο κρασί, βασικό συστατικό της Μεσογειακής διατροφής, με την μεγάλη περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες, μπορεί να αποβεί ιδιαιτέρως προστατευτικό σε διάφορες μορφές καρκίνου.

Οι πολυφαινόλες είναι βασικό αντιοξειδωτικό που δρα κατά των ελευθέρων ριζών, ο οποίες αποτελούν βασική αιτία καρκινογενέσεων. Επιπλέον, όπως αναφέρθηκε και στο κόκκινο σταφύλι παραπάνω, οι ρεσβερατρόλες που περιέχονται σε αυτό και συνεπώς στο κόκκινο κρασί προστατεύουν επίσης από τον καρκίνο διαφόρων μορφών.

Εδώ και πολλές δεκαετίες έρευνες έχουν επιβεβαίωση την προληπτική δράση της κατανάλωσης κόκκινου κρασιού. Αναφορικά με τις ποσότητες, 1-2 ποτηράκια κρασί/ ημέρα για τους άνδρες και 3-4 ποτηράκια κρασί/ εβδόμαδα για τις γυναίκες φαίνεται να αποτελούν το ιδεατό.

Το δενδρολίβανο μπορεί να αυξήσει τη δραστικότητα κάποιων ενζύμων με αντιοξειδωτική και αποτοξινωτική δράση. Εκχύλισμα του δενδρολίβανου περιέχει την καρνοσόλη, η οποία σε πειραματόζωα καταπολέμησε τη δημιουργία όγκων στο στήθος και στο δέρμα.

Στη χώρα μας ιδιαιτέρως μπορεί να χρησιμοποιηθεί φρέσκο στη μαγειρική σε πολλά διαφορετικά φαγητά.

Τα φύκια είναι πλούσια σε β-καροτένιο, σε βιταμίνη Β12, σε χλωροφύλλη και σε φυτικές ίνες. Συνυπολογίζοντας την υψηλή περιεκτικότητα τους σε κάλιο, ασβέστιο, μαγνήσιο, σίδηρο και ιώδιο αντιλαμβανόμαστε ότι τα φύκια αποτελούν ένα πολύτιμο αρωγό στην καταπολέμηση διαφόρων μορφών καρκίνου και κυρίως καρκίνου του μαστού.

Η σόγια και κάποια προϊόντα της περιέχουν φυτοοιστρογόνα, ουσίες που αναστέλλουν την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού και του προστάτη σύμφωνα με μελέτες της τελευταίας δεκαετίας. Επίσης πολλές ισοφλαβόνες που περιέχονται αλλά κυρίως η γενιστεΐνη αναστέλλει την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων.

Η σόγια φαίνεται να δρα προστατευτικά ιδιαίτερα σε περιπτώσεις καρκίνο ου μαστού. Ωστόσο, η υπερκατανάλωση σόγιας ίσως δημιουργεί αντίστροφα αποτελέσματα, ορμονικές δυσλειτουργίες, οι οποίες μπορούν να βλάψουν την ανθρώπινη υγεία.

Συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν συστατικά σόγιας πριν χορηγηθούν θα πρέπει να υπάρχει ιατρική συναίνεση.

Οι γλυκοπατάτες περιέχουν αντικαρκινικά συστατικά, όπως το β-καροτένιο που προστατεύει το DNA από καρκινογόνους παράγοντες.
Το πράσινο και μαύρο τσάι περιέχουν ορισμένες αντιοξειδωτικές ουσίες, τις γνωστές πολυφαινόλες (κατεχίνες) που διακόπτουν τη διαδικασία αναπαραγωγής των καρκινικών κυττάρων.

Οι συγκεκριμένες πολυφαινόλες όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως υπάρχουν και στο κόκκινο κρασί αλλά και στο ελαιόλαδο και έχει αποδειχθεί επανειλημμένως ότι δρουν προστατευτικά κατά διαφόρων μορφών καρκίνου. Τα φύλλα πράσινου τσαγιού έχουν 40% πολυφαινόλες ανά ξηρό βάρος, προστατεύοντας κυρίως από καρκίνο στομάχου, πνευμόνων, εντέρου, ήπατος και παγκρέατος, όπως καταδεικνύουν επιστημονικές μελέτες.

Οι ντομάτες περιέχουν λυκοπένιο, το οποίο δεσμεύει τα μόρια οξυγόνου (ελεύθερες ρίζες). Όσο πιο ζεστό είναι το κλίμα που μεγαλώνουν οι τομάτες, τόσο φαίνεται να αυξάνεται η περιεκτικότητα τους σε λυκοπένιο.

Αξίζει να αναφερθεί ότι οι τομάτες περιέχουν σημαντικές ποσότητες βιταμίνης C, όπως και πολλά άλλα λαχανικά και φρούτα. Επιστημονικές ομάδες έχουν ήδη αποδείξει ότι αυξημένη πρόσληψη λυκοπενίου συνδέεται με χαμηλότερα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου του μαστού, του προστάτη, του παγκρέατος και του εντέρου.

Ακόμα πιο πρόσφατα ανεπιβεβαίωτα επιστημονικά δεδομένα αποκαλύπτουν ότι για την καλύτερη απορρόφηση του λυκοπενίου από τον οργανισμό είναι απαραίτητη και η πρόσληψη ελαιολάδου (ή κάποιου άλλου ελαίου), γεγονός που καθιστά τα κοκκινιστά φαγητά με λίγο ελαιόλαδο ιδανικά.

Το κάρυ γνωστό μπαχαρικό με ινδικές ρίζες περιέχει σημαντικές ποσότητες κουρκουμίνης, συστατικό το οποίο έχει πολύ σημαντικές ιδιότητες. Η πιθανή αντικαρκινική δράση των συστατικών του κάρυ είχε επισημανθεί και σε παλαιότερες μελέτες, αλλά για πρώτη φορά το 2010 σε μελέτες αποδεικνύεται ότι η κουρκουμίνη σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα σε περιπτώσεις καρκίνου του οισοφάγου δίνοντας την ελπίδα για χρήση της κουρκουμίνης κατά της συγκεκριμένης μορφής αλλά πιθανώς και άλλων μορφών καρκίνου.

Το συμπέρασμα που μπορεί να εξάγουμε με βεβαιότητα είναι ότι η κατανάλωση ποικιλίας φρούτων και λαχανικών μπορεί να αποτελέσει τη σημαντικότερη ασπίδα του ανθρώπινου οργανισμού στη μάχη με τον καρκίνο. Οι 5 μερίδες που συστήνονται από όλους τους οργανισμούς υγείας σε ημερήσιο επίπεδο κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών, είναι πλέον ευρέως γνωστή, με τα συνεπακόλουθα οφέλη συμμόρφωση στη σύσταση αυτή, που έχουν να κάνει και με την πρόληψη του καρκίνου.

Παρόλα αυτά, είναι σχεδόν βέβαιο ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων αλλά και των υπολοίπων Ευρωπαίων αδυνατεί να ακολουθήσει τις ελάχιστες συνιστώμενες προσλήψεις.

http://www.iatronet.gr/diatrofi/prolipsi-astheneiwn